Osmanlının ABD'yi Vergiye Bağladığı Trablus Antlaşması

Önerilen Video ▼

Osmanlının ABD'yi Vergiye Bağladığı Trablus Antlaşması

Trablus Antlaşması veya ABD - Osmanlı Sözleşmesi, 4 Kasım 1796 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri ile Osmanlı İmparatorluğu arasında imzalanan antlaşmadır.

1783 senesinde, Avrupa standartlarına göre henüz çok yeni bir denizci devlet olan Amerika Birleşik Devletleri, denizlerde tek başına ABD bayrağı ile gezmeye başladı. 25 Temmuz 1785 tarihinde, Atlas Okyanusu'nda Cadiz açıklarında, bu yeni ABD bayrağını taşıyan ilk gemi Cezayir açıklarında Osmanlı gemileri tarafından saldırıya uğradı ve ele geçirildi. Bu gemi, Boston limanına bağlı, Kaptan Isaak Stevens'in idaresindeki Maria adlı bir gemiydi. Bu olayın hemen ardından, Philadelphia limanına bağlı, Kaptan O'Brien'in Dauphin adlı gemisi de aynı akibete uğradı. 1793 yılının Ekim ve Kasım aylarında 11 Amerika Birleşik Devletleri gemisi daha Osmanlıların eline geçti.



Amerikan Kongresi, 27 Mart 1794 tarihinde, Osmanlı denizcilerine karşı koyacak güçte savaş gemileri inşa edilmesi ya da satın alınması için, Başkan George Washington'a 700.000 altına yakın harcama yetkisi verdi. Böylelikle Osmanlı İmparatorluğu'nun oluşturduğu deniz tehdidine karşı ABD, ilk donanmasının temellerini atmış oldu.

Fakat buna rağmen ABD'nin gemileri Osmanlı gemilerine karşı zayıf kalıyordu. Bunun sonucunda 5 Eylül 1795 tarihinde ABD, bu tehdide karşı Osmanlı İmparatorluğu'na bir anlaşma teklif etmek zorunda kaldı. Osmanlı da bu anlaşmayı kabul etti. Bu anlaşmaya göre Osmanlı, Cezayir'de bulunan ABD'li esirleri ABD'ye iade edecek. ABD de Osmanlı'ya, Atlas Okyanusu'nda ve Akdeniz'de ABD sancağı taşıyan hiçbir gemiye dokunulmaması karşılığında, bir defaya mahsus 642.000 altın ve yılda 12.000 Osmanlı altını (21.600 dolar) ödeyecek.


Dili Türkçe olan ve 22 maddeden oluşan bu anlaşma, Amerika Birleşik Devletleri adına Joseph Donaldson ve Osmanlı adına Cezayir Beylerbeyi Cezayirli Hasan Paşa, nam-ı diğer Hasan Dayı tarafından imzalandı. Bu, ABD'nin iki yüzyılı aşkın tarihinde, yabancı bir dille imzaladığı tek anlaşması olduğu gibi, yabancı bir devlete vergi ödenmesini kabul eden tek ABD belgesidir. ABD, 22 maddelik bu antlaşmaya 1818 senesine kadar bağlı kalmıştır.