Büyük Patlama Hakkında İlginç Bilgiler

Önerilen Video ▼

Büyük Patlama Hakkında İlginç Bilgiler

Edwin Hubble ve Milton Humason adlı iki gökbilimci, 20.yüzyılın başlarında, gökadaların (galaksi) Samanyolu'ndan uzaklaştıklarını keşfetti. Aslında durum biraz farklıydı; tüm gökadalar, diğer tüm gökadalardan uzaklaşmaktaydı. Bu durum da evrenin tümüyle genişlemekte olduğu anlamına gelmekteydi. O halde geçmişte, bütün evren çok daha küçük, daha sıcak ve yoğun olmalıydı. Büyük Patlama (Big Bang) modeli olarak bilinen bu tanımlama, hemen hemen 100 yıldır yeni keşiflere ve rakip kuramlara rağmen ayakta kalmıştır. Peki nedir bu "Büyük Patlama" denilen olay?

Patlama Her Yerde Aynı Anda Oldu

Evrenin bir merkezi veya kenarları yoktur; evrenin her yanı genişler. Öyleyse eğer zaman geri alınabilse, her şeyin ne zaman birbirine bitişik olduğu anlaşılabilirdi. Şu anda evrende görünen tüm yerler tam 13,8 milyar yıl önce aynı noktayı işgal etmekte olduğundan, Büyük Patlama'nın konumundan söz edilmesi mümkün değildir. Yalnızca "her yerde aynı anda gerçekleşti" denilebilir. Çünkü o esnada her yer tek ve aynı bir yer durumundaydı.

Büyük Patlama Her Şeyin Asıl Başlangıcı Demek Olmayabilir

Büyük Patlama, geniş anlamsal olarak evrensel genişlemeye ve sıcak erken evrene işaret eder. Bununla birlikte, bazı zamanlarda bilimciler bile bu terimi, zamandaki tek bir noktayı tanımlamak için kullanabiliyor yani her şeyin tek bir noktaya sıkışmış olduğu an. Fakat bu konuda bir sorun var: o anı yani başlangıç tekilliğini tanımlayabilecek herhangi bir gözlem veya kuram bulunmamaktadır. Başlangıç tekilliği, gözlemlenen evrenin başladığı nokta olsa dahi, ondan önce başka şeyler de var olmuş olabilir.

İşin zorluğu ise şuradan kaynaklanmaktadır: Çok sıcak olan erken evren ve tekilliği takip eden hızlı genişleme evresi, Büyük Patlama'dan önce olanlara dair tüm enformasyonu veya tümüne yakınını sildi. Fizikçiler o zamana ait izleri bulmanın yollarını aramaya devam ediyor.

Büyük Patlama Kuramı, Evrendeki Tüm Hidrojenin ve Helyumun Nereden Geldiğini Açıklar

1940'lı yıllarda Ralph Alpher ve George Gamow adlı iki bilimadamı, evrenin Büyük Patlama'dan hemen sonraki dönemdeki durumunu yani erken evrenin şu anda evrende bulunan helyum, lityum ve bir nötronlu hidrojen olan döteryumun hemen hepsine yakınını yapmaya yetecek sıcaklıkta ve yoğunlukta olduğunu hesapladılar. Daha sonraları yapılan araştırmalar sonucunda ilkel hidrojenin kökeni açıklandı. Bu süreç "Büyük Patlama nükleosentezi" olarak isimlendirilir ve Büyük Patlama kuramının en başarılı öngörülerinden biri sayılır. Daha ağır elementlerden olan oksijen, demir ve uranyum gibi elementler, yıldızlarda ve süpernova patlamalarında oluşmuştur.

Büyük Patlama'ya en iyi kanıt ise mikrodalga biçimindedir. Başlangıç zamanlarında tüm evren tümüyle opak olacak denli yoğundu. Fakat Büyük Patlama'dan ortalama 380.000 yıl sonra, genişleme her şeyi birbirinden uzaklaştırarak evreni saydam bir hale getirdi.

Bu genişlemeden salınan ışınım ise bu gün hâlâ mevcuttur ve "kozmik mikrodalga arka alan ışınımı" olarak bilinir. İlk olarak 1960'lı yıllarda Arno Penzias ve Robert Wilson adlı iki kişi tarafından gözlemlenmiştir. Bu gözlem, Büyük Patlama kuramının evrenin şimdiye kadar yapılmış en iyi tanımı olduğunu destekledi.

Büyük Patlama, adı Karşıt Görüşlüler Tarafından Takıldı

1960'lı yıllara kadar, başlangıcı olan bir evren düşüncesi fizikçiler tarafından tartışılıyordu. "Büyük Patlama" adı da ilk olarak gökbilimci Fred Hoyle tarafından uydurulmuştu. Fred Hoyle, evrenin bir başlangıcı olmadığını savunan alternatif bir kuramın savunucularından biriydi. Karşıt olduğu bir düşünceye taktığı bu kısa isim, kısa sürede çok tutuldu ve artık yerleşti.